کمشنوایی یک طرفه وضعیتی است که تنها یکی از گوشها دچار مشکل شنوایی میشود. این نوع کمشنوایی ناشی از علل مختلفی مانند آسیب به گوش میانی، داخلی یا عصب شنوایی است. در این وضعیت، فرد مشکلاتی مانند اختلال در درک گفتار، دشواری در تشخیص جهت صدا و کاهش توانایی در تشخیص فاصله صداها را تجربه میکند. درمانهای مختلفی برای این مشکل وجود دارد که به شرایط فرد بستگی دارد. آیا علائم خاصی دارید که شما را نگران کرده است؟
کاهش شنوایی یک طرفه چیست؟
کاهش شنوایی یک طرفه، همچنین به عنوان ناشنوایی یک طرفه (SSD) شناخته میشود، به نقص شنوایی در فقط یک گوش اشاره دارد، در حالی که گوش دیگر به طور طبیعی عمل میکند. هنگامی که این اتفاق در گوش چپ رخ میدهد، میتواند توانایی شما را برای مکانیابی صدا، شرکت در مکالمات و حفظ تعادل به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. علل کاهش شنوایی در یک گوش، از جمله گوش چپ، میتواند بسیار متفاوت باشد، از شروع ناگهانی تا تحلیل تدریجی.
علت کم شنوایی یک طرفه
کم شنوایی یک طرفه به دلایل مختفی شامل عفونت گوش، قرار گرفتن در معرض صداهای بلند یا تجمع جرم گوش که کانال گوش را مسدود میکند، رخ میدهد. شرایطی مانند نوروم آکوستیک، یک تومور خوش خیم روی عصب شنوایی، یا کاهش ناگهانی شنوایی حسی عصبی (SSHL)، که در آن کاهش شنوایی به سرعت و بدون هشدار رخ میدهد، نیز از علل هستند.
عفونت گوش
عفونت گوش یا التهاب گوش میانی است که توسط باکتریها یا ویروسها ایجاد میشود، میتواند منجر به تجمع مایع شده و باعث کاهش شنوایی موقت در گوش آسیب دیده شود. اگرچه در کودکان شایعتر است، اما بزرگسالان نیز میتوانند دچار عفونت گوش شوند، به خصوص اگر سابقه عفونت سینوسی یا آلرژی داشته باشند.
قرار گرفتن در معرض صدای بلند
قرار گرفتن طولانی مدت یا ناگهانی در معرض صداهای بلند، مانند کنسرتها، کار ساختمانی یا حتی یک تیراندازی واحد، میتواند به سلولهای موی حساس در گوش داخلی آسیب برساند. این کاهش شنوایی ناشی از صدا (NIHL) بسته به میزان قرار گرفتن در معرض صدا، بر یک یا هر دو گوش تأثیر میگذارد. اگر گوش چپ بیشتر در معرض صداهای بلند قرار گرفته باشد، منجر به کاهش شنوایی یک طرفه میشود.
تجمع جرم گوش
جرم گوش یا سرومن به طور طبیعی توسط بدن برای محافظت از کانال گوش تولید میشود. با این حال، تجمع بیش از حد باعث انسداد شده و منجر به کاهش شنوایی در گوش آسیب دیده میشود. اگر جرم گوش عمدتا گوش چپ را مسدود کند، منجر به کاهش شنوایی در آن طرف میشود.
نوروم آکوستیک
نوروم آکوستیک یک تومور خوش خیم است که روی عصب شنوایی منتهی از گوش داخلی به مغز رشد میکند. رشد آن، میتواند روی عصب فشار وارد کرده و باعث کاهش شنوایی، معمولا در یک گوش شود. علائم اغلب شامل وزوز گوش (زنگ زدن در گوش)، سرگیجه و احساس پر بودن در گوش آسیب دیده است.
بیشتر بخوانید: درمان شنوایی گوش
نشانه های کم شنوایی یک طرفه
✔ مشکل در شنیدن مکالمات در سمت چپ یا راست، به ویژه در محیطهای پر سر و صدا.
✔ وزوز گوش (زنگ زدن یا بوق زدن) در یکی از گوشها.
✔ احساس پری یا فشار در گوش.
✔ سرگیجه یا مشکلات تعادل، به ویژه زمانی که کاهش شنوایی ناگهانی است.
✔ احساس عدم تعادل یا گیجی، به ویژه هنگام تلاش برای مکانیابی صداها.
✔ مشکل در تماسهای تلفنی یا سایر صداهای ورودی از یک گوش
تشخیص کم شنوایی یک طرفه
اگر در یکی از گوشهای خود دچار کاهش شنوایی شدید، مراجعه به پزشک ضروری است. بهترین متخصص گوش، حلق و بینی معمولا چندین آزمایش برای تشخیص علت کاهش شنوایی انجام میدهد، از جمله:
✔ آزمایشهای شنواییسنجی برای ارزیابی میزان و نوع کاهش شنوایی.
✔ آزمایشهای تصویربرداری (مانند MRI یا CT اسکن) برای بررسی تومورها یا ناهنجاریهای ساختاری.
✔ آزمایشهای خون برای تشخیص عفونتها یا بیماریهای خود ایمنی.
روش های درمان کم شنوایی یک طرفه
درمان کمشنوایی یک طرفه بستگی به علت و شدت مشکل دارد.
استفاده از سمعک
در صورتی که کمشنوایی یک طرفه ناشی از مشکلات گوش میانی یا داخلی باشد، استفاده از سمعک برای تقویت صدا و کمک به شنوایی مفید است. برخی سمعکها قابلیت تنظیم صدای مختلف را دارند تا فرد بتواند بهتر بشنود.
کاشت حلزون شنوایی
اگر کمشنوایی یک طرفه ناشی از آسیب شدید به گوش داخلی باشد، کاشت حلزون گزینه مناسبی است. این عمل شامل قرار دادن یک دستگاه الکترونیکی در گوش داخلی برای تبدیل صدا به سیگنالهای عصبی است.
درمان دارویی یا جراحی
اگر کمشنوایی به دلیل عفونت، تومور یا بیماریهای خاصی مانند بیماری منییر باشد، درمان دارویی یا جراحی ممکن است برای رفع مشکل شنوایی مفید باشد.
سیستمهای تقویت صدا
برای افرادی که کمشنوایی یک طرفه دارند، استفاده از سیستمهای تقویت صدا مانند سیستمهای FM یا سیستمهای هدست بهبود شنوایی را در محیطهای پر سر و صدا فراهم میکند.
کاشت استخوانی
این روش برای افرادی که دچار کمشنوایی یک طرفه هستند و نمیتوانند از سمعکهای معمولی استفاده کنند، مناسب است. در این روش، دستگاه تقویت صدا به استخوان جمجمه متصل میشود تا صدا مستقیما به گوش داخلی منتقل شود.
جراحی ترمیمی
اگر کمشنوایی به دلیل آسیب به گوش میانی یا پرده گوش باشد، جراحیهای ترمیمی به بهبود وضعیت شنوایی کمک میکنند.
پیشگیری از کم شنوایی یک طرفه
✅ محافظت از گوشهای خود در برابر صداهای بلند با استفاده از گوشیهای گوش یا هدفونهای حذف نویز.
✅ چکاپهای منظم گوش، به خصوص اگر مستعد ابتلا به عفونت گوش هستید یا از داروهای اتوتوکسیک استفاده میکنید.
✅ اجتناب از وارد کردن اشیاء به کانال گوش، که میتواند جرم گوش را بیشتر به داخل فشار دهد یا باعث آسیب شود.
✅ مدیریت شرایط سلامتی مانند دیابت یا فشار خون بالا که میتواند بر شنوایی تاثیر بگذارد.
سوالات متداول
بله، تجمع جرم گوش باعث کاهش شنوایی در یک گوش میشود، این نوع از دست دادن شنوایی معمولاًموقتی است و میتواند با برداشتن جرم گوش، با کمک یک متخصص گوش و حلق و بینی، برطرف میشود.
خیر، کم شنوایی در یک گوش دائمی نیست. ماندگاری کم شنوایی به علت اصلی آن بستگی دارد. به عنوان مثال، کاهش شنوایی به دلیل تجمع جرم گوش یا عفونت گوش اغلب موقتی است و قابل درمان است.
کاهش شنوایی ناگهانی در یک گوش که به عنوان کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی (SSHL) شناخته می شود، یک اورژانس پزشکی است. اگر دچار این عارضه شدید، باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. درمان زودهنگام گاهی اوقات می تواند شنوایی را بازیابی کند، اما احتمال بهبودی کاهش می یابد هر چه درمان طولانی تر به تعویق بیفتد.
در نهایت…
کاهش شنوایی در یک گوش میتواند ناراحتکننده باشد، اما درک علل و علائم آن اولین قدم برای مدیریت موثر است. تشخیص و درمان زودهنگام اغلب میتواند شنوایی را بازیابی کند یا حداقل از وخیمتر شدن آن جلوگیری کند. اگر متوجه هرگونه علائم کاهش شنوایی شدید، ضروری است که در اسرع وقت با یک متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.