کم شنوایی گوش

کم‌شنوایی گوش یکی از شایع‌ترین اختلالات شنوایی است که می‌تواند در هر سنی رخ دهد و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. این مشکل به طور معمول ناشی از عوامل مختلفی مانند افزایش سن، قرارگیری در معرض صداهای بلند، عفونت، یا عوامل ژنتیکی باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شامل استفاده از سمعک یا جراحی، به بهبود شنوایی و کاهش اثرات این مشکل کمک می‌کند.

علل کم شنوایی

عوامل مختلفی می‌توانند در کم شنوایی نقش داشته باشند، از جمله:

✅ پیری

با افزایش سن، سلول‌های موی ظریف در گوش داخلی به تدریج تخریب می‌شوند و منجر به کاهش طبیعی توانایی شنوایی می‌شود.

✅ قرار گرفتن در معرض سر و صدا

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای بلند مانند ماشین‌آلات، کنسرت‌ها یا هدفون با صدای بلند می‌تواند به سلول‌های مو در حلزون گوش آسیب برساند و منجر به کم شنوایی ناشی از سر و صدا شود.

✅ عوامل ژنتیکی

برخی افراد با استعداد ژنتیکی برای کم شنوایی متولد می‌شوند که می‌تواند در اوایل زندگی یا با افزایش سن ظاهر شود.

✅ عفونت‌ها و التهاب گوش

عفونت‌های مکرر گوش، به ویژه در دوران کودکی، می‌تواند به ساختارهای گوش آسیب برساند و منجر به کم شنوایی شود.

✅ آسیب‌ها و ضربه

آسیب‌های سر یا پارگی پرده گوش می‌تواند با آسیب رساندن به ساختارهای گوش باعث کم شنوایی شود.

✅ داروهای اتوتوکسیک

برخی داروها مانند داروهای شیمی درمانی و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند برای گوش داخلی سمی باشند و منجر به کم شنوایی شوند.

✅ بیماری‌ها

بیماری‌هایی مانند بیماری منییر، اتواسکلروز یا شرایطی مانند دیابت می‌توانند بر توانایی شنوایی تأثیر بگذارند.

✅ تجمع جرم گوش

جرم گوش بیش از حد می‌تواند کانال گوش را مسدود کند و شنوایی را کاهش دهد، اما این نوع کم شنوایی اغلب موقتی و قابل برگشت است.

بیشتر بخوانید: درمان کم شنوایی گوش

انواع کم شنوایی

کم شنوایی زمانی رخ می‌دهد که مشکلی در یک یا چند قسمت گوش وجود دارد که توانایی شنیدن صدا را به درستی مختل می‌کند. این بیماری را می‌توان بر اساس بخشی از گوش که تحت تأثیر قرار گرفته است به انواع مختلف تقسیم کرد:

کم شنوایی هدایتی

این نوع زمانی رخ می‌دهد که امواج صوتی به درستی از طریق کانال گوش خارجی به پرده گوش و استخوانچه‌های کوچک گوش میانی هدایت نمی‌شوند. در نتیجه عفونت گوش، تجمع مایع، انسداد جرم گوش یا آسیب به ساختارهای گوش ایجاد می‌شود.

کم شنوایی حسی عصبی

این نوع ناشی از آسیب به گوش داخلی (حلزون گوش) یا مسیرهای عصبی از گوش داخلی به مغز است. علل شایع شامل افزایش سن، قرار گرفتن در معرض صدای بلند و عوامل ژنتیکی است. بر خلاف کم شنوایی هدایتی، کم شنوایی حسی عصبی معمولاً دائمی است.

کم شنوایی مختلط

زمانی اتفاق می‌افتد که هم کم شنوایی هدایتی و هم حسی عصبی وجود داشته باشد که نشان‌دهنده مشکلات هم در گوش خارجی/میانی و هم گوش داخلی است.

اختلال طیف نوروپاتی شنوایی (ANSD)

این نوع کم شنوایی کمتر رایج است که در آن صدا به طور طبیعی وارد گوش می‌شود، اما انتقال سیگنال‌ها از گوش داخلی به مغز مختل می‌شود.

کم شنوایی یک طرفه

کم‌شنوایی یک‌طرفه به معنی کاهش شنوایی در یک گوش است که به علل مختلفی مانند عفونت‌ها، آسیب به عصب شنوایی، اختلالات ژنتیکی یا آسیب‌های فیزیکی رخ می‌دهد. این مشکل بر کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد، زیرا فرد قادر به تشخیص صداها از جهت‌های مختلف نخواهد بود.

علائم کم شنوایی

علائم کم شنوایی بسته به شدت و نوع کم شنوایی متفاوت است. علائم رایج عبارتند از:

✔ مشکل در درک گفتار، به ویژه در محیط‌های پر سر و صدا یا از طریق تلفن.

✔ اغلب از دیگران می‌خواهید که تکرار کنند یا اشتباه فهمیدن آنچه دیگران می‌گویند.

✔ افزایش صدای تلویزیون، رادیو یا تلفن نسبت به حد معمول.

✔ وزوز گوش، صدای زنگ زدن، وزوز یا سوت کشیدن در گوش‌ها.

✔ شنوایی مبهم، صداها ممکن است کسل‌کننده یا کمتر واضح به نظر برسند.

✔ گوشه‌گیری اجتماعی، اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی به دلیل مشکل در شنیدن و درک مکالمات.

✔ مشکلات تعادل، در برخی موارد، کم شنوایی ممکن است به دلیل اختلالات گوش داخلی با مشکلات تعادل همراه باشد.

بیشتر بخوانید: بهترین متخصص گوش و حلق و بینی

تشخیص کم شنوایی

تشخیص کم شنوایی شامل مراجعه به یک متخصص گوش و حلق و بینی است که یک سری آزمایش برای ارزیابی توانایی شنوایی انجام می‌دهد. روند تشخیص شامل مراحل زیر است:

• متخصص گوش و حلق و بینی با گرفتن سابقه پزشکی دقیق شروع می کند که شامل پرسیدن در مورد هرگونه علائمی مانند مشکل شنیدن، وزوز گوش (زنگ زدن در گوش)، سرگیجه یا سابقه عفونت گوش یا قرار گرفتن در معرض صداهای بلند است که تجربه می کنید. آنها همچنین ممکن است در مورد هرگونه دارویی که مصرف می کنید و سابقه خانوادگی نیز سوال کنند.

2. معاینه فیزیکی

یک معاینه فیزیکی از گوش ها برای بررسی هرگونه مشکلات قابل مشاهده، مانند تجمع جرم گوش، مایع در گوش یا ناهنجاری های ساختاری انجام می شود. این معاینه اغلب شامل استفاده از اتوسکوپ برای نگاه کردن داخل کانال گوش و پرده گوش است.

3. آزمایش های شنوایی

یک سری آزمایش های شنوایی برای ارزیابی شنوایی شما انجام می شود. رایج ترین آزمایش ها عبارتند از:

شنوایی سنجی خالص

از شما خواسته می شود که هدفون بپوشید و به یک سری صدا با فرکانس ها و حجم های مختلف گوش دهید. این آزمایش به تعیین کمترین صداهایی که می توانید در فرکانس های مختلف بشنوید کمک می کند و روی یک ادیوگرام ترسیم می شود.

شنوایی سنجی گفتار

این آزمایش توانایی شما را در شنیدن و درک گفتار ارزیابی می کند. ممکن است از شما خواسته شود کلمات یا جملات را در سطوح مختلف صدا تکرار کنید.

تیمپانومتری

این آزمایش حرکت پرده گوش را در پاسخ به تغییرات فشار هوا اندازه گیری می کند که می تواند به تشخیص مشکلات گوش میانی مانند تجمع مایع یا سوراخ شدن پرده گوش کمک کند.

انتشارهای آکوستیک گوش (OAE)

عملکرد سلول های مو در گوش داخلی را با اندازه گیری امواج صوتی تولید شده در گوش داخلی هنگام تحریک توسط صدا بررسی می کند.

پاسخ شنوایی ساقه مغز (ABR)

این آزمایش عملکرد عصب شنوایی و مسیرهای مغزی درگیر در شنوایی را با اندازه گیری فعالیت الکتریکی در پاسخ به صداها ارزیابی می کند. اغلب در صورت مشکوک بودن به علت عصبی کم شنوایی استفاده می شود.

4. آزمایش های تخصصی

در برخی موارد برای تشخیص دقیق تر به آزمایش های اضافی مانند مطالعات تصویربرداری از قبیل سی تی اسکن یا ام آر آی برای بررسی ناهنجاری های ساختاری یا تومورهایی که ممکن است بر شنوایی تأثیر بگذارند نیاز باشد. که به طور معمول در صورتی توصیه می شوند که کم شنوایی ناگهانی، یک طرفه یا همراه با سایر علائم عصبی باشد.

بیشتر بخوانید: آندوسکوپی بینس و سینوس

سوالات متداول

در نهایت…

کم شنوایی یک وضعیت شایع است که به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تاثیر خواهد گذاشت. با این حال، با رویکرد درست، از جمله تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، افراد می‌توانند کم شنوایی خود را به طور موثر مدیریت کنند. محافظت از شنوایی خود و مراجعه سریع به پزشک در صورت بروز علائم می‌تواند به حفظ سلامت شنوایی شما برای سال‌های آینده کمک کند.